Fietsen vormen een belangrijk onderdeel van het straatbeeld in Nederland. Maar wat gebeurt er eigenlijk met oude fietsen die hun beste tijd hebben gehad? Jaarlijks worden er zo’n 1 miljoen nieuwe fietsen verkocht in Nederland, terwijl duizenden fietsen verlaten en verwaarloosd in fietsenrekken en kelders belanden. Deze ‘weesfietsen’ worden vaak opgehaald door gemeenten en staan centraal in de circulaire missie van bedrijven als Roestug.
Feiten en Cijfers
Volgens de Fietsersbond belandt een groot aantal weesfietsen jaarlijks in opslag van gemeenten, met name in de steden. Gemeenten zoals Amsterdam en Rotterdam verwijderen jaarlijks duizenden fietsen die lang onbeheerd staan en de ruimte bezetten. In Amsterdam alleen worden jaarlijks ongeveer 15.000 tot 20.000 fietsen verwijderd uit de openbare ruimte. Maar waar gaan die fietsen heen?
In Nederland worden veel weesfietsen eerst opgeslagen door gemeenten in zogenaamde fietsenstallingen en ‘fietshotels’. Dit zijn tijdelijke bewaarplaatsen, vaak gevuld met fietsen die na verloop van tijd niet meer opgehaald worden door hun eigenaren. Wanneer het opgehaalde aantal de capaciteit van de stallingen overschrijdt, moeten deze fietsen een ander bestemming krijgen.
Vanoud ijzer naar donor-onderdelen
Wanneer oude fietsen niet meer terugkomen bij hun oorspronkelijke eigenaar, worden ze meestal verkocht aan bedrijven die zich richten op recycling of hergebruik. Bij Roestug bijvoorbeeld gebruiken we deze afgedankte fietsen als bron voor donoronderdelen voor onze eigen collectie tweedehands fietsen en reparaties. Dit proces van hergebruik zorgt ervoor dat duizenden fietsonderdelen een tweede leven krijgen en niet direct op de afvalberg terechtkomen.
Door recycling en hergebruik kunnen onderdelen zoals kettingen, wielen en frames opnieuw worden ingezet. Dit bespaart op nieuwe grondstoffen en vermindert de vraag naar energie-intensieve productieprocessen. Zo draagt elke fiets bij aan een circulaire economie, wat betekent dat materialen zo lang mogelijk in omloop blijven.
Milieu-Impact van Fietsenrecycling
Recycling van fietsen is een duurzame stap, maar slechts een deel van de oude fietsen vindt zijn weg naar hergebruik. Volgens een studie van Milieu Centraal worden metalen fietsen en onderdelen voornamelijk gerecycled voor nieuwe toepassingen in de metaalindustrie. Aluminium frames, roestvrijstalen kettingen en stalen frames worden gescheiden en omgesmolten. Echter, materialen zoals plastic handvatten en zadels worden minder vaak hergebruikt door de complexiteit van recycling.
Dus niet alle onderdelen van oude fietsen zijn eenvoudig te recyclen. Rubber, plastic en elektronische componenten – die je vindt in moderne e-bikes maar ook de oudere fietsen – vormen een uitdaging in het recyclingproces. Banden en handvatten zijn vaak gemaakt van diverse rubbersoorten en kunststoffen die moeilijk van elkaar te scheiden zijn. Bij traditionele recycling komt een groot deel van dit materiaal helaas alsnog terecht in de verbrandingsoven. De verbranding van rubber en plastic stoot schadelijke stoffen uit, zoals CO₂ en andere toxische stoffen, wat een belasting vormt voor het milieu. Elektronische onderdelen, zoals accu’s en bedrading van e-bikes, vereisen speciale verwerking om gevaarlijke stoffen en zware metalen veilig te verwijderen. Bij Roestug zetten we ons in voor een duurzame aanpak door dit soort materialen waar mogelijk te scheiden en verantwoord af te voeren. Zo streven we naar een duurzame kringloop voor elke fiets.
De Roestug Aanpak
Bij Roestug willen we zo veel mogelijk waarde halen uit elke oude fiets die we in handen krijgen. Naast het verkopen van tweedehands fietsen, gebruiken we weesfietsen als bron voor onze zogenaamde Frankenstein Fietsen. Door fietsonderdelen opnieuw samen te stellen, krijgen oude materialen een nieuw leven, en bieden we robuuste fietsen aan die lang meegaan.
Een Duurzame Toekomst voor Oude Fietsen
Oude fietsen bieden volop mogelijkheden voor hergebruik en recycling. Van ‘donoronderdelen’ tot gerecyclede metalen – elke oude fiets die niet op de afvalberg belandt, draagt bij aan een schoner milieu. Door te kiezen voor gerecyclede fietsen en tweedehands onderdelen, kunnen we allemaal een steentje bijdragen aan een duurzamere toekomst.
Bronnen:
- Fietsersbond
- Milieu Centraal
- Gemeente Amsterdam - Beheer Fietsen
- Roestug's eigen ervaring